Pojazdy zabytkowe

I. Warunki jakie muszą spełniać pojazdy, żeby zostały uznane za zabytkowe sprowadzone z zagranicy lub zarejestrowane w kraju (wytyczne Ośrodka Dokumentacji zabytków – Dział Architektury i Urbanistyki – Pracowania Zabytków Techniki w Warszawie).

A. Całość postępowania administracyjnego dot. ujęcia pojazdu w centralnej ewidencji zabytków przeprowadza odpowiedni Konserwator Zabytków.

B. Pojazdy żeby mogły być uznane za zabytkowe muszą spełniać następujące kryteria:

• posiadać co najmniej 30 lat,
• powinny posiadać min 75% zachowanych części oryginalnych ( w tym główne podzespoły),
• samochody mające mniej niż 30 lat o ile są egzemplarzem unikatowym z racji wyjątkowych rozwiązań konstrukcyjnych i jednostkowej produkcji charakteryzujące się przynajmniej jedną z niżej wymienionych cech:
  • unikalne rozwiązania konstrukcyjne,
  • dokumentują ważne etapy rozwoju techniki motoryzacyjnej,
  • związane były z ważnymi wydarzeniami historycznymi,
  • były użytkowane przez osoby powszechnie uznane za wyjątkowo ważne,miały związek z ważnymi osiągnięciami sportowymi,
  • posiadają oryginalne wykonanie lub zostały odrestaurowane na bazie oryginalnych elementów,
  • zostały odtworzone wiernie zgodnie z technologią z okresu jego produkcji

C. Spełnienie przedstawionych w pkt. B kryteriów musi zostać potwierdzone przez rzeczoznawcę techniki samochodowej, eksperta z dziedziny historii motoryzacji oceny pojazdów zabytkowych (rzeczoznawcy z listy zatwierdzonej przez Generalnego Konserwatora Zabytków – Dep. Ochrony Zabytków). Obecnie na tej liście z naszej firmy znajdują się Koledzy: certyfikowani rzeczoznawcy samochodowi

D. Kolejnym etapem jest wykonanie Karty Ewidencyjnej Ruchomego Zabytku Techniki (w czterech oryginalnych egzemplarzach) zwanej potocznie „białą kartą” wg ustalonego wzoru.

E. Narodowy Instytut Dziedzictwa w Warszawie po otrzymaniu drogą służbową od Woj. Urzędu Ochrony Zabytków jednego egzemplarza karty ewidencyjnej, wydaje potwierdzenie o włączeniu jej do Centralnej Kartoteki Ewidencji Zabytków Ruchomych Techniki. Potwierdzenie to jest jednym z dokumentów wymaganych przez Wydziały Komunikacji przy rejestracji pojazdów zabytkowych.

Z zaświadczeniem o wpisie do ewidencji zabytków należy się udać do dowolnej Okręgowej Stacji Kontroli Pojazdów. Tam również należy okazać starannie wypełniony „WNIOSEK o przeprowadzenie badania zgodności pojazdu zabytkowego z warunkami technicznymi”, czyli formularz z 78 informacjami technicznymi o badanym pojezdzie. Jego wypełnienie wraz z dokumentacją fotograficzną też najlepiej jest zlecić uprawnionemu rzeczoznawcy samochodowemu.

Otrzymane z Okręgowej SKP zaświadczenie o przeglądzie i wpis do Ewidencji upoważniają do złożenia wizyty w najbliższym Wydziale Komunikacji i po załatwieniu formalności odebranie zabytkowych (żółtych) tablic rejestracyjnych

Rejestracja ma charakter bezterminowy.

II. Typowe procedury przy sprowadzaniu kolekcjonerskich i zabytkowych aut z zagranicy i rejestrowaniu w kraju.

1. Jeśli jest wymagane, to wykonujemy opinie o spełnianiu przez sprowadzany pojazd kryteriów określonych we Wspólnej Taryfie Celnej Sekcja XXI Dział 97, pozycja 9705.
2. Na tej podstawie Urząd Celny może pojazd zwolnić z opłaty akcyzowej.

III. Przywracanie rejestracji pojazdów uprzednio wyrejestrowanych.

UWAGA: POJAZD WYREJESTROWANY NIE PODLEGA POWTÓRNEJ REJESTRACJI Z WYJĄTKIEM POJAZDU:
(Art.79 p.4 ustawa Prawo o ruchu drogowym DZ.U. NR 98 poz. 602 z późn. zm.)

1. odzyskanego z kradzieży – gdy w międzyczasie pojazd został wyrejestrowany
2. zabytkowego – patrz rejestracja pojazdu zabytkowego
3. unikatowego (mającego co najmniej 25 lat uznanego przez rzeczoznawcę samochodowego za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji)

Oznacza to, że jeśli zachował się dowód rejestracyjny wyrejestrowanego dawnej pojazdu, to możemy na podstawie opinii rzeczoznawcy, po spełnieniu ww. wymagań, przywrócić pojazd do rejestracji na tzw. białe tablice.

IV. Możliwość zwolnienia pojazdu z płacenia ubezpieczenia OC.

Często zdarza się, że dany pojazd nie jest już na bieżąco używany, ale właściciel chce go jednak zachować. Wtedy problemem jest płacenie składki OC. Na podstawie Ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych z dnia 22 maja 2003 roku z późniejszymi zmianami jest możliwe zwolnienie z płacenia składek w przypadku gdy pojazd jest pojazdem historycznym:

1. pojazdem zabytkowym w rozumieniu przepisów Kodeksu Drogowego
2. pojazdem mającym co najmniej 40 lat
3. pojazdem mającym co najmniej 25 lat i który został uznany przez rzeczoznawcę za pojazd unikatowy lub mający szczególne znaczenie dla udokumentowania historii motoryzacji

Oznacza to, że jest możliwym na podstawie opinii rzeczoznawcy, przy zachowaniu rejestracji na tzw. białych tablicach nie płacenie składek OC, po spełnieniu ww. wymagań dla pojazdu starszego niż 25 lat. Jednak jeśli chcemy poruszać się pojazdem, to należy opłacić składkę OC co najmniej za 1 miesiąc i posiadać aktualne badania techniczne.

V. Pojęcia i definicje.

1. Pojazd zabytkowy – wg Kodeksu Drogowego wpisany do rejestru zabytków lub do ewidencji zabytków, a także do inwentarza muzealiów.
2. Pojazd unikatowy – minimum 25 lat, uznany przez rzeczoznawcę za pojazd unikatowy
3. Pojazd historyczny – określony w ustawie o ubezpieczeniu obowiązkowym
4. Pojęcia popularne:
   • Youngtimer – pojazdy zabytkowe, stosunkowo młode (lata 60 – 80 XX w.) utrzymane w swoim oryginalnym stanie np. Polski FIAT 125 p.
   • Oldtimer – pojazdy zabytkowe utrzymane w swoim oryginalnym stanie.
5. Kategorie pojazdów historycznych wg międzynarodowej organizacji FIVA ( Federation Internationale des Vehicules Anciens do której Polska należy od 1999 roku i jest tam reprezentowana przez Polski Związek Motorowy.
   • Klasa A Ancetre pojazdy wyprodukowane przed 31.12.1904
   • Klasa B Veteran pojazdy wyprodukowane między 1.01.1905 a 31.12.1918 ( w Wlk. Brytanii nazywane ” Edvardians”)
   • Klasa C Vintage pojazdy wyprodukowane między 1.01.1919 a 31.12.1930
   • Klasa D Post Vintage pojazdy wyprodukowane między 1.01.1931 a 31.12.1945
   • Klasa E Post War pojazdy wyprodukowane między 1.01.1946 a 31.12.1960
   • Klasa F pojazdy wyprodukowane między 1.01.1961 a 31.12.1970
   • Klasa G Pojazdy wyprodukowane po 1.01.1971 i odpowiadające limitowi wieku zgodnie z par.1.1 FIVA

par,1.1 Pojazdy zachowane w swoim oryginalnym i historycznym stanie , których mechanizmy, części zostały wyprodukowane przed więcej niż 25 lat i znajdują się w historycznym właściwym stanie. Powinny być w posiadaniu osoby fizycznej lub organizacji, która pielęgnuje i utrzymuje pojazd zachowując odpowiedni stan techniczny i walory historyczne. Pojazdy nie wykorzystuje w innym celu np. zarobkowym.